GLADHEN WULANGAN 1 ULANGAN HARIAN 1 ~ Rio Astra

GLADHEN WULANGAN 1

ULANGAN HARIAN 1

1. Wohing kasusastran Jawa kang nyaritakake lakune paraga ing saperangan urip kang nabet (berkesan) lan biasane ora luwih saka 5000 tembung diarani …..

1. Novel

2. Cerkak

3. Cerbung

4. Cergam

5. Tokoh ing cerita kang watak wantune becik, tansah mbiyantu paragatama diarani tokoh …..

1. Antagonis

2. peri-perial

3. figuran

4. Protagonis

5. Carita kang nyritakake saka klimaks banjur konflik nganti entek-entekan purnaning crita iku nggunakake alur

1. Maju

2. Mundur

3. Mundur maju

4. Campuran

Wacan 1

“Dinten Kartini menika rak kangge ngurmati Raden Ajeng Kartini, awit piyambakipun sampun maringi tuladha ingkang kedah dipuntindakaken putri Indonesia. Wanita Indonesia menika kedah sekolah lan sinau supados saged sababag kalih para priyanipun. Kamangka kebaya menika rak satunggaling simbol kekiranganipun wanita, kados ingkang dipunngendikakaken Ki dhalang, bilih wanita menika asring kesrimpet tapih kabotan pinjung.”

Jlentrehe Palupi. (Kapethik saking cariyos cekak: Antarane Kartini lan Palupi)

5. Pethikan carita ing nduwur kasebut nuduhake perangan …..

1. Amanat lan irah-irahan

2. Tema lan setting

3. Tema lan watak

4. Setting lan paraga

5. Wose crita kasebut yaiku .....

1. Palupi sarujuk menawa mengeti dina Kartini

2. Palupi ora sarujuk karo pengetan dina Kartini

3. Palupi sarujuk menawa pengetan dina Kartini bocah putri padha nganggo kebaya lan jaritan

4. Palupi ora sarujuk manawa pengetan dina Kartini bocah putri padha nganggo kebaya lan jaritan

5. Kepriye manut panemune Palupi ngenani kebaya iku?

1. Kebaya pinangka simbol kaluwihane wanita

2. Kebaya pinangka simbol kasulistyaning wanita

3. Wanita kang nganggo kebaya tambah ayu lan luwes

4. Kebaya pinangka simbol kekurangane wanita

Bu Marni : “Kepriye ndhuk, kowe gelem

ora?”

Dewi : “Kula jane boten radi cocog

Bu, nanging kula ajrih menawi

bapak duka.”

Bu Marni : “Ora cocog amarga apa

ndhuk? Apa merga bocahe wis

tuwa?”

Dewi : “Boten Bu, amargi kula

sampun gadhah pilihan.”

5. Pacelathon sing dirembug Bu Marni lan Dewi babagan ….

1. Dewi ora cocog karo pilihane wong tuwane

2. Bu Marni lan Dewi wedi karo bapake

3. Bapake Dewi seneng nesu

4. Bu Marni pengin rabi

5. Tokoh Aku ing cerkak Sertifikatku iku jenenge ……..

1. Pak Tegar

2. Pak Yanto

3. Pak Purwo

4. Pak Wardaya

5. Tokoh Pak Wardaya ing cerkak Sertifikatku nduweni watak …….

1. seneng tetulung

2. gampang nesu

3. ngeyel

4. Sabar

5. Amanat kang kinandhut ing cerkak kena kanggo ……

1. tontonan lan tuntunan

2. nambahi sesanggane urip

3. kaca benggala uripe manungsa

4. mangerteni jati dhiri bangsa

Nanging esuke, mruput banget. Sriyanto wis tekan omahe Hartini. Kagawa rasa kuwatir kelangan priya papan ugeraning ati.

5. Pratelan cerkak kasebut nuduhake perangan ……..

1. tema

2. setting

3. alur

4. paraga

5. Urutaning crita saka wiwitan nganti pungkasan diarani …….

1. setting

2. tema

3. alur

4. konflik

5. Papan lan wektu dumadine crita ing cerkak diarani ……….

1. amanat

2. konflik

3. alur

4. setting

Tindak-tanduke Tini ana owah-owahane. Dheweke wis ora nggunakake dhuwite kanggo jajan utawa dolanan. Dhuwit sangu sekolah utawa dhuwit sing ditampa saka wong tuwane, age-age dilebokake celengan.

5. Miturut pratelan ing ndhuwur watake Tini iku …..

1. gemi

2. ngebreh

3. boros

4. medhit

“Duwe kerdhus pira Pak?”

“Ya ana yen mung 40, ning dilangi nole alias 4” Jawabku sakenane.

“ Wooo ditakoni tenanan!” Karo mecucu.

“Lha wong ora tau diklat kok ditakoni kerdus”. Wangsulanku

5. Sing dikarepake kerdhus ana ing pethikan cerkak sertifikatku iku …….

1. kerdhus karton

2. sertifikat lemah

3. kertas rosokan

4. sertifikat pelatihan

Banjur sing taun 1995 pola 150 jam neng ngendi ya? Apa neng ngomah?”Pitakone batinku karo aku ngeling-eling anggonku simpen sertifat mau.“Mbok menawa dadi siji karo SK Pembagian Tugas ing rak buku ngomah!” batinku karo ngeyem-yemi atiku. Budhal Sekolah motor age-age dakblandhange sakayange kareben cepet tekan ngomah. Bubar sholat Duhur lan mangan age-age rak buku dakudhal-udhal kanggo nggoleki Sertifikat Pelatihan. Dakklumpukkake mung ana 7, wiwit taun 2000-nan. Sing tahun 1995 meksa durung ketemu.

5. Pethikan cerkak Sertifikatku ing ndhuwur nuduhake menawa Pak Tegar iku wong sing ……

1. ora setiti, lalen

2. setiti, ngati ati

3. gemi, setiti

4. pinter nyenyimpen

5. Apa sing dikarepake: “dikeruk ngetuk, disusruk mumbul” ana ing cerkak Sertifikatku iku?

1. ora tau duwe dhuwi

2. ora tau kentekan dhuwit

3. dhuwite akeh banget

4. dhuwite simpenan akeh

5. Cergam iku manawa ing istilah padha karo ....

1. Komik

2. Roman

3. Gambar umbul

4. Drama

1. Sajrone praktek maca cerkak, ana bab kang kudu digatekake ing antarane wirasa, tegese ….

1. Ngucapake tembung kanthi cetha

2. Solah bawa trep karo naskah cerkak

3. Bisa mbedakake lan milahake siji-sijine tokoh lan swasana ing cerkak

4. Bisa nyuwarakake saben tokoh kanthi becik

1. Ing ngisor iki titikane cerkak, kajaba ….

1. Asipat naratif

2. Nyritakake sawijining tokoh

3. Asipat fiktif

4. Asipat argumentative

KOMPETENSI DASAR SERAT TRIPAMA

Pilihen a, b, c utawa d wangsulan kang trep!

1. Serat Tripama menika anggitanipun ….

1. Sri Mangkunagara IV c. R. Ng. Ranggawarsita

2. Sri Paku Buwana IV d. Sri Paku Alam VIII

3. Serat Tripama dipunanggit wonten ing sekar….

1. Sinom c. Dhandhanggula

2. Asmaradana d. Mijil

3. Paraga ringgit ingkang kangge patuladhan ing Serat Tripama inggih menika ….

1. Sumantri c. Kumbakarna

2. Adipati Karna d. a, b, c leres

3. Harjuna Sasrabahu menika ratu ing negari ….

a. Hastina c. Ngalengka

b. Mahispati d. Ngawangga

4. Raden Sumantri saged kangge patuladhan jalaran ….

1. Raden Sumantri mbelani negarinipun

2. Raden Sumantri netepi tigang gegebengan inggih menika guna, kaya, purun

3. Raden Sumantri nggadhahi watak satriya

4. Raden Sumantri kepengin males kasaenanipun Harjuna Sasrabahu

5. Ingkang pikantuk sebatan “ditya Ngalengka aji” inggih menika ….

a. Kumbakarna c. Anoman

b. Sukrasana d. Rahwana

6. Dasanamanipun tembung diyu ingkang leres inggih menika ….

1. buta, yaksa, wil, danuja c. rewanda, pragosa, wre, wil

2. yaksa, rewanda, maruta, her d. bala kapi, diyu, baskara, her

3. Watak awonipun Raden Sumantri ingkang boten pantes dipuntulad inggih menika ….

1. mentala lan tegel mejahi rayinipun piyambak

2. wani dhateng ratu gustinipun

3. wani dhateng rakanipun Rahwana

4. a lan b leres

5. Kumbakarna saged kangge patuladhan jalaran ….

1. Kumbakarna netepi sumpah satriya males kasaenanipun ingkang raka Rahwana

2. Kumbakarna nggadhahi watak pinter, sugih kaprawiran, lan kendel

3. Kumbakarna anggenipun majeng perang namung mligi mbelani nusa, bangsa lan negarinipun Ngalengka, boten mbelani Rahwana ingkang angkara murka

4. Kumbakarna nggadhahi watak satriya lan tansah mbelani ingkang leres

5. Surya Putra saged kangge patuladhan jalaran ….

1. Surya Putra netepi sumpah satriya lan badhe males kasaenanipun Duryudana

2. Surya Putra netepi tekad satriya tansah mbelani bebener

3. Surya Putra tansah mbangun miturut dhateng Dewi Kunthi

4. Surya Putra tresna dhateng sedherekipun para Pandhawa, senajan para Pandhawa menika benten bapa

5. Surya Putra menika ratu ing ….

1. Ngalengka c. Ngawangga

2. Hastina d. Mahispati

3. Surya Putra kaliyan Pandhawa menika pernahipun ….

a. sedherek tunggil bapa ibu c. sedherek tunggil ibu

b. sedherek tunggil bapa d.sedherek tunggil bapa benten ibu

4. Ingkang mejahi Surya Putra inggih menika …..

a. Duryudana c. Adipati Karna

b. Werkudana d. Arjuna

5. Ibunipun Surya Putra inggih menika ….

a. Dewi Citrawati c. Dewi Sinta

b. Dewi Kunthi d. Dewi Madrim

6. Serat Tripama menika dipuntujokaken kage ….

a. sedaya tiyang c. nem-neman

b. para prajurit d. para siswa

GLADHEN WULANGAN 3

ULANGAN HARIAN 3

Wacan 1

Amenangi jaman edan,

Ewuhaya ing pambudi,

Melu ngedan ora tahan,

Yen tan melu anglakoni,

Boya keduman melik,

Kaliren wekasanipun.

Dilalah karsa Allah,

Begja-begjane kang lali,

Luwih begja kang eling lawan waspada.

1. Tembang ing ndhuwur iku tembang …..

a. Sinom c. Asmaradana

b. Dhandhanggula d. Mijil

2. Tembang ing ndhuwur iku cuplikan saka serat ….

a. Wulangreh c. Wedhatama

b. Kalatidha d. Bharatayuda

3. Tembang ing ndhuwur anggitane …..

a. Sri Sultan HB IX c. Sri Paku Buwana IV

b. Sri Mangkunagara IV d. R. Ng. Ranggawarsita

4. Tembang ing ndhuwur ana 9 …..

a. pada c. gatra

b. guru wilangan d. pupuh

5. Asma timure R. Ng. Ranggawarsita yaiku ….

a. Raden Bagus Burhanudin

b. Bagus Burhan

c. Raden Burham

d. Bagus Burham

6. Sing dikarepake jaman edan yaiku ….

a. jaman sing kepenak c. jaman bubrah aturane

b. jaman larang pangan d. jaman reformasi

7. Kepriye rasaning ati wong sing urip ing jaman edan?

a. bisa tentrem uripe donya akherat

b. rumangsa beja anggone urip

c. wedi yen nganti kaliren

d. ewuh pakewuh wusana rusak tatanane

8. Tegese eling lawan waspada yaiku ….

a. eling marang kabeh tumindak, waspada marang

wong liya

b. eling lan waspada marang wong ala/jahat

c. eling marang Gusti Allah, waspada marang sakabehe

tumindak

d. eling lan waspada supaya ora kaliren

9. Ing ngisor iki kalebu anggitane R. Ng. Ranggawarsita,

Kajaba ….

a. Ramayana c. Jaka lodhang

b. Sabda jati d. Cemporet

10. Recane R. Ng. Ranggawarsita dibangun ing Museum….

a. Gedhong Gajah c. Jogja Kembali

b. Radya Pustaka d. Sana Budaya

Wacan 2

Lamun sira anggeguru kaki,

Amiliha manungsa kang nyata,

Ingkang becik martabate,

Sarta kang wruh ing kukum,

Kang ngibadah lawan wirangi,

Sokur oleh wong tapa,

Ingkang wus amungkul,

Tan mikir pawewehing lyan,

Iku pantes sira guronana kaki,

Sartane kawruhana. (Serat Wulangreh, Sri Paku Buwana IV)

11. Nitik cacahing gatra tembang ing ndhuwur iku tembang ….

a. Sinom c. Dhandhanggula

b. Asmaradana d. Maskumambang

12. Gancaranipun tembang ing nginggil ingkang leres inggih menika ….

1. Yen golek guru, miliha wong kang becik tumindake, kang ngerti tata krama lan isin yen tumindak ala. Sokur wong mau seneng tirakat, seneng ngarep-arep diwenehi wong liya. Mangertia yen wong kang kaya mangkono iku pantes didadekake guru.

2. Menawa kowe maguru, miliha wong kang becik tumindake, kang ngerti ukum, ngibadah, isin yen tumindak ala. Sokur wong mau seneng tirakat ora mung ngarep-arep diwenehi wong liya. Mangertia yen wong kang mangkono iku pantes didadekake guru, ngelmune pantes koksinau.

3. Menawa kowe maguru, miliha wong kang sugih ngelmu, senajan ora ngerti ukum, nanging yen sregep ngibadah lan seneng tirakat wong mau pantes kokdadekake guru.

4. Menawa kowe maguru, aja milih-milih wong, senajan wong mau tumindake ora becik , lan ora ngerti ukum nanging waton sregep ngibadah lan tirakat, wong mau pantes didadekake guru.

5. “Kang ngibadah lawan wirangi”. (Gatra 5) Tembung wirangi tegese ….

a. isin tumindak ala c. tumindake ala

b. tumindakake tansah gawe wiring d. seneng gawe wiring

6. Menawi badhe nyerat sekar macapat kedah nyumerapi paugeranipun sekar macapat, inggih menika …..

1. guru swara, guru lagu, guru gatra

2. guru lagu, guru sastra, guru wilangan

3. guru gatra, guru lagu, guru wilangan

4. guru basa, guru sastra, guru gatra

PEMERINTAH KABUPATEN GUNUNGKIDUL

DINAS PENDIDIKAN PEMUDA DAN OLAH RAGA

SMP NEGERI 2 PATUK

Alamat : Jl. Yogya-Wonosari KM 24, Patuk, Gunungkidul 55862 Telp. 7478763

ULANGAN TENGAH SEMESTER GANJIL

TAHUN PELAJARAN 2012/2013

Mata Pelajaran : Bahasa Jawa

Kelas : IX

Hari/Tanggal :

Waktu : 90 Menit

Wenehana tandha ping (X) ana ing aksara a, b, c, utawa d tumrap wangsulan kang kok anggep bener!

Wacan 1

Marno mono umure lagi ngancik pat belas taun, sekolahe isih ana klas siji SMP Negri ing sakcedhake desane. Dheweke kuwi putrane Pak Dhukuh Paren ya Pak Saiman, priyayi sing kondhang sugih, becik atine, lan pinter momong rakyat ing padhukuhane. Eman, dene anake lanang sing mung semata wayang iku beda banget watake karo wong tuwane. Dhasar anake wong sugih mula sapenjaluke tansah keturutan. Yen Pak Saiman karo sing putri mono, ora seneng nguja bocah, panyuwune putrane dituruti janji penting lan migunani tumrap sekolahe

1. Kang dudu wewatakane Pak Saiman manut cuplikan cerkak ing dhuwur yaiku ……

1. Becik atine

2. Pinter momong rakyat

3. Nguja anake lanang

4. Nuruti panjaluke anak sauger migunanikanggo sekolahe

5. Pira putrane Pak Saiman manut pethikan cerkak ing ndhuwur?

1. Siji

2. Loro

3. Telu

4. akeh

Wacan 2

“Punika ngaten. Kala wau wonten ing jembatan penyeberangan ngajeng menika, piyambakipun dipunwastani nyopet arta. Dening tiyang-tiyang kathah lajeng dipungebugi ngantos kados ngaten. Keleresan kula sumerep, lajeng kula bekta wonten kantor polisi mriki kaliyan ngrantos ambulans”, ngendikane sawijining bapak polisi njlentrehake

1. Wong sing digebugi mau jalarane ….

1. nyopet dhuwit

2. kecopetan dhuwit

3. didakwa nyopet dhuwit

4. arep nyopet dhuwi

5. Pethikan crita ing ndhuwur njupuk setting .....

1. Jembatan penyeberangan

2. Mobil ambulans

3. Kantor pos

4. Kantor Polisi

5. Intisarine cuplikan cerkak ing dhuwur yaiku .....

1. Masarakat padha kulina main hakim

2. Copet kudu dibrastha

3. Polisi kudu paring pengayoman marang sapa wae

4. Yen ana ing jembatan penyeberangan kudu ngati-ati

5. Amanat kang kinandhut ing cerkak kena kanggo …

1. Tontonan lan tuntunan

2. Nambahi sesanggane (beban) urip

3. Kaca benggala(tuntunan) uripe manungsa

4. Mangerteni jati dhiri manungsa

1. Kang kalebu crita fiksi gancaran kaya ing ngisor iki, kajaba .....

1. Cerkak

2. Cerbung

3. Geguritan

4. Roman

Wacan 3

Jlentrehe Palupi. (Kapethik saking cariyos cekak: Antarane Kartini lan Palupi)

1. Pethikan carita ing nduwur kasebut nuduhake perangan …..

2. Amanat lan irah-irahan

3. Tema lan setting

4. Tema lan watak

5. Setting lan paraga

6. Wose crita kasebut yaiku .....

7. Palupi sarujuk menawa mengeti dina Kartini

8. Palupi ora sarujuk karo pengetan dina Kartini

9. Palupi sarujuk menawa pengetan dina Kartini bocah putri padha nganggo kebaya lan jaritan

10.Palupi ora sarujuk manawa pengetan dina Kartini bocah putri padha nganggo kebaya lan jaritan

11. Kepriye manut panemune Palupi ngenani kebaya iku?

1. Kebaya pinangka simbol kaluwihane wanita

2. Kebaya pinangka simbol kasulistyaning wanita

3. Wanita kang nganggo kebaya tambah ayu lan luwes

4. Kebaya pinangka simbol kekurangane wanita

Wacan 4

Bu Marni : “Kepriye ndhuk, kowe gelem

ora?”

Dewi : “Kula jane boten radi cocog

Bu, nanging kula ajrih menawi

bapak duka.”

Bu Marni : “Ora cocog amarga apa

ndhuk? Apa merga bocahe wis

tuwa?”

Dewi :“Boten Bu, amargi kula

sampun gadhah pilihan.”

5. Pacelathon sing dirembug Bu Marni lan Dewi babagan ….

6. Dewi ora cocog karo pilihane wong tuwane

7. Bu Marni lan Dewi wedi karo bapake

8. Bapake Dewi seneng nesu

9. Bu Marni pengin rabi

Wacan 5

“Sabar Nit, sabarna atimu!” Galih ngarih-arih Nita

“Mas Tama wis katimbalan Gusti, Mas” wangsulane Nita

“Nit, kabeh wong urip iku yen wis tekan titi wancine, kabeh mesthi ngalami mati. Sebab mati kuwi wates pungkasaning urip. Klebu uga aku lan kowe, Dhik Tama sisihanmu lan kabeh titahing Gusti Allah, mesthi ngalami mati.”

1. Swasana kang diandharake nuduhake sedhih amarga ….

1. Nita kepaten Galih, garwane

2. Galih kepaten Tama, garwane

3. Nita kepaten Tama, garwane

4. Tama kepaten Nita, sisihane

Wacan 6

“Wis, Ndhuk rasah digetuni. Pancen wis garise awakmu ora bisa nerusake sekolah. Awake dhewe ora mung ndheweki, isih akeh bocah-bocah sing ora bisa sekolah merga ora nduwe ragad. Sekolah jaman saiki pancen larang. Ora mung ragad sekolah, kabeh rega-rega saiki padha mundhak nyekik wong-wong sing kesrakat kaya awake dhewe iki. Nanging, awake dhewe kudu tetep syukur isih bisa mangan, wong-wong sing padha manggon ana ngisor-ngisor kreteg, ana emper-emperan toko kae wis ora bisa sekolah uga anggone mangan kangelan.” Ngendikane ibu ngeyem-yemi aku.

1. Sing dudu wewatekane Ibu manut cerkak ing ndhuwur yaiku …

1. Tetep syukur mring Gusti

2. Aja nggresula

3. Nrima panduming Gusti

4. Nggetuni nasib sing dadi wong miskin

5. Ing ngisor iki titikane cerkak, kajaba ….

6. Asipat naratif

7. Nyritakake sawijining tokoh

8. Asipat fiktif

9. Asipat argumentative

10. Bab sing dadi inti pokok crita diarani ......

a. irah-irahan

b. tema

c. alur

d. konflik

11. Papan lan wektu dumadine crita ing cerkak diarani …

a. amanat

c. konflik

b . setting

d. paraga

12. Cerita fiksi kang nyritakake saka jaman saiki banjur konflik nganti entekan purnaning crita iku nggunakake alur …

1. Maju

2. Mundur

3. Campuran

4. Regresif

1. Sajrone praktek maca cerkak, ana bab kang kudu digatekake ing antarane wirasa, tegese ….

2. Ngucapake tembung kanthi cetha

3. Solah bawa trep karo naskah cerkak

4. Bisa mbedakake lan milahake siji-sijine tokoh lan swasana ing cerkak

5. Bisa nyuwarakake saben tokoh kanthi becik

6. Gambar ing ndhuwur kalebu ......

1. Novel

2. Cerkak

3. Kalawarti

4. Cergam

5. Sing diarani komik yaiku ……

1. Rerangkening crita kang mawa ilustrasi gambar

2. Crita mawa ilustrasi gambar kang nyedihake

3. Crita mawa ilustrasi gambar kang werna-werna

4. Rerangkening crita kang mawa pacelathon (dialog)

5. Wong kang ahli gawe komik diarani ....

1. Musikus

2. Komikus

3. Komisaris

4. Orator

5. Bab sing kudu digatekake nalika nindakake diskusi kaya ing ngisor iki, kajaba ......

1. Aja golek menange dhewe

2. Menehi wektu marang wong liya kanggo ngandharake panemu

3. Manawa ngandharake panemu ora kudu kanthi waton utawa dhasar kang tinemu nalar

4. Aja rumangsa manawa panemune awake dhewe sing paling bener

Wacan 7

Tindak-tanduke Tini ana owah-owahane. Dheweke wis ora nggunakake dhuwite kanggo jajan utawa dolanan. Dhuwit sangu sekolah utawa dhuwit sing ditampa saka wong tuwane, age-age dilebokake celengan.

1. Miturut pratelan ing ndhuwur watake Tini iku …..

1. gemi

2. ngebreh

3. boros

4. medhit

Wacan 8

“Duwe kerdhus pira Pak?”

“Ya ana yen mung 40, ning dilangi nole alias 4” Jawabku sakenane.

“ Wooo ditakoni tenanan!” Karo mecucu.

“Lha wong ora tau diklat kok ditakoni kerdus”. Wangsulanku

5. Sing dikarepake kerdhus ana ing pethikan cerkak sertifikatku iku …….

1. kerdhus karton

2. sertifikat lemah

3. kertas rosokan

4. sertifikat pelatihan

Wacan 9

5. Pethikan cerkak Sertifikatku ing ndhuwur nuduhake menawa Pak Tegar iku wong sing ……

1. ora setiti, lalen

2. setiti, ngati ati

3. gemi, setiti

4. pinter nyenyimpen

5. Apa sing dikarepake: “dikeruk ngetuk, disusruk mumbul” ana ing cerkak Sertifikatku iku?

1. ora tau duwe dhuwi

2. ora tau kentekan dhuwit

3. dhuwite akeh banget

4. dhuwite simpenan akeh

1. Sajrone praktek maca cerkak, ana bab kang kudu digatekake ing antarane wirasa, tegese ….

1. Ngucapake tembung kanthi cetha

2. Solah bawa trep karo naskah cerkak

3. Bisa mbedakake lan milahake siji-sijine tokoh lan swasana ing cerkak

4. Bisa nyuwarakake saben tokoh kanthi becik

1. Ing ngisor iki titikane cerkak, kajaba ….

1. Asipat naratif

2. Nyritakake sawijining tokoh

3. Asipat fiktif

4. Asipat argumentative

5. Tokoh kang ala watak wantune lan tansah gawe reridhu diarani tokoh ….

1. Protagonist

2. Antagonis

3. Tritagonis

4. Figuran

Wacan 10

Dokter lan perawate kluyur-kluyur lunga. Aku dheleg-ndheleg ana ruangan mau. Eba kagetku, dakrungu ibune bocah-bocah nggugah aku, “Mas, tangi. Wis esuk.”.

1. Tembung dheleg-ndheleg tegese…

1. Mikir

2. Ngalamun

3. Ngalamun sinambi mikir

4. Jagongan

Gatekna cerkak ing ngisor iki!

onakanku sing cilik dhewe lagi nangis. Tangise ora kaya biyasane. Iki gawe jengkele ibune sing lagi sibuk nyiapake mulang.Bojone durung mulih saka nyambut gawe. Dene anak-anake liyane wis padha mlebu neng kamare dhewe-dhewe, njekut sinau nyiapake ujian komprehensif.
"Kang Letug, tulung ya, dijaga anakku iki.Dineng-nengi ben ora ngganggu. Aku jan lagi buneg tenan lho." Panjaluke adhiku wadon iki.
"Ya, dak neng-nengane." Aku banjur mlaku nyedhaki ponakanku sing umure durung ana limang taun.
"Udah yah...Mama sedang sibuk tuh. Kan kasihan kalau adik nangis terus.." Aku omong nganggo basa Indonesia.
Pancen bocah jaman saiki basa Jawa sing alus ora padha ngerti. Mulane ing kulawargane adhiku, basa padinane campur. Malah luwih akeh padha nganggo basa Indonesia. Rasane lucu yen aku nyoba nganggo basa Jawa sing alus. Bocah-bocahe padha ora seneng. Banjur miwiti nganggo basa Indonesia.Bocah-bocah uga wis ora nyebut rama utawa ibu marang wong tuwane, nanging wis migunakake tembung Papa utawa Mama.
"Kenapa menangis terus Teta? Apa karena dinakali Mama?"
"We...weeee... Teta mau dibelikan baju baru...we...wee.."
Teta jenenge ponakanku mau, kepengin ditukokake klambi anyar. Mbokmenawa bapak ibune mung durung sempat wae.
"Besok Pak Dhe belikan ya...mau enggak?"Krungu jawabanku mau, dheweke banjur katon lega.
Ngusap luh neng pipine, senajan ta isih mimblik-mimblik manja banget.
"Besok Pak Dhe belikan yang namanya celana kodhok ya?
Tahu enggak kamu?"
Jawabane ponakanku mung gedheg-gedheg. Ora ngerti apa kuwi sing jenenge kathok kodhok. Kamangka dhek jaman cilikanku, kathok kodhok kuwi istimewa banget. Saben bocah yen krungu tembung kathok kodhok bisa banjur senenge ora mekakat. Kathok kodhok dadi favorite bocah-bocah. Mergane yen dienggo anget tur ora mlotrak-mlotrok.
Aku banjur crita marang ponakanku ngenani kathok kodhok kuwi.
Sawatara crita bab kathok kodhok, pikiranku kelingan dhek jaman semana aku duwe kathok kodhok sing anyar. Aku dolanan ingkling karo kanca-kancaku neng ngomah. Nanging, blaik, ing tengah-tengahe dolanan ingkling, aku ngebrok (ngising neng kathok). Suara pret....preet....preeet.... banjur ambune wah...jan ora karuwan! Kanca-kancaku banjur padha bengok alok:
"Oeeee, Letug ngebrok! Letug ngebrok!" Mboko siji kanca-kancaku padha mlayu nyingkiri aku karo nutup irunge.
Aku mung bisa nangis nggugug ditinggal kanca-kancaku. Aku nangis merga kathok kodhokku sing anyar dadi reged kena abyuran saka wetengku.
Ora let suwe ana sing nyedhaki aku, nanging, sing nyedhaki aku ora liya ya ibuku. Aku ora dinesoni. Ibuku malah mung gumujeng. Aku banjur dicandhak digawa menyang WC
Ibuku ora wegah ngresiki regedanku. Ibuku ora wegah nyedhaki ambune regedanku. Ibuku ora wegah nyandhak awakku lan nyawiki aku. Ibuku ora duka weruh kathok kodhok anyarku dadi reged. Lan aku banjur meneng anggonku nangis. Aku mandeng ibu sing isih gumujeng lan gawe tentreme atiku.
Kelingan pengalaman mau, aku mung bisa ngguyu dhewe. Kathok kodhokku sing anyar wis reged lan mambu. Nanging aku bisa nemu gumuyune ibu sing ora ilang saka rasaku.
Yen ing kulawarga isih ana ibu sing bisa gumuyu, ngresiki reregedaning anak, sepira begjane wong neng alam donya yen akeh sing isih padha bisa gumuyu uga ngresiki reregeding urip bebrayan.

www.cerkak-jawa.com/ceritacekak

1. Wangsulana pitakonan iki adhedhasar Cerkak ing ndhuwur!

1. Sebutna 5 paraga ing cerkak mau!

2. Sebutna wewatekane para paraga mau

3. Nggunakake alur kepriye? Wenehana alesane!

4. Tulisen 3 amanat cerkak mau!

5. Kira-kira judhul apa sing paling cocok kanggo cerkak ing ndhuwur?

__________________________________

PREDIKSI SOAL UJIAN BAHASA JAWA

TAHUN PELAJARAN 2011/2012

BERDASARKAN KISI-KISI

Wacan 1

Poma-poma wekas mami,

Anak putu aja lena,

Aja ketungkul uripe,

Lan aja duwe kareman,

Marang pepaes donya,

Siyang dalu dipun emut’

Yen urip manggih hantaka.

(Serat Wulangreh : Sri Paku Buwana IV)

1. Nitik guru gatra, guru wilangan, lan guru lagune rumpakan ing ndhuwur kalebu tembang macapat ......

1. Asmaradana

2. Sinom

3. Dhandhanggula

4. Pangkur

5. Siyang dalu dipun emut, yen urip manggih antaka. Tembung antaka, tegese .....

1. Cilaka

2. Bebaya

3. Mati

4. Rugi

5. Surasane utawa intisarine tembang ing ndhuwur yaiku .....

1. Mumpung isih ana donya kudu tansah seneng-seneng

2. Wong kudu tansah nggatekake uripe ing donya

3. Wong kudu eling yen wong urip iku bakale mati, mula kudu golek sangu

4. Sing penting mikirke donya aja nganti lena

Wacana 2

ATI

Mung siji, kabeh padha nduweni/

Merga kuwi manungsa bisa ngrasa,

Ngrasa seneng bungah lan susah,

Malah ....

Manungsa uga bisa kakehan polah

Ala lan becik ing uripe

Gumantung saka barang siji iki,

Ati .....

Iya ati ludira kang kenthel

Sing bisa migunani uga bisa mbebayani

Migunani tumrap wong sing ngati-ati migunakake ati

Ora drengki lan srei.

5. Manut wujud lan tata panulise, wacan ing ndhuwur awujud .....

1. Tembang macapat

2. Parikan

3. Wangsalan

4. Geguritan

5. Titikan kang baku jinis karangan ing ndhuwur yaiku .....

1. Kudu ana guru gatra, guru wilangan lan guru lagune

2. Mardika, bebas gumantung kang ngripta

3. Kudu nggunakake purwakanthi swara

4. Mardika, nanging kudu ana tembunge kuna

5. Migunani tumrap wong sing ngati-ati migunakake ati. Dasanamane tembung ati yaiku ....

1. Manah, kalbu, wardaya, penggalih, driya

2. Sungkawa, susah, sedih, rudatin

3. Badan, sarira, angga

4. Giri, aldaka, ancala, arga, ardi

5. ....Iya ati ludira kang kenthel....

Tembung ludira nggadhahi teges ...

1. Awak

2. Ati

3. Getih

4. Jantung

5. Nggarap soal iku aja kesusu. Bapak utawa Ibu Pengawas bakal nunggu sarampunge.

Ater-ater sa- ing tembung sarampunge tegese .....

1. Padha rampung

2. Durung rampung

3. Nganti rampung

4. Supaya rampung

Wacana 3

Mingkar-mingkuring angkara,

Akarana karenan mardi siwi,

Sinawung resmining kidung,

Sinuba sinukarta,

Mrih kretarta pakartining ngelmu luhung,

Kang tumrap neng tanah Jawa,

Agama ageming aji.

(Saking Serat Wedhatama)

5. Tembang Pangkur ing ndhuwur pethikan Serat Wedhatama, anggitane ...

1. R. Ng. Ranggawarsita

2. Sri Mangkunagara IV

3. Sri Paku Buwana IV

4. Hamengkubuwana IX

5. Guru wilangan lan guru lagune gatra pungkasan, yaiku ....

1. 8a b. 8e c. 8u d. 8i

2. Mingkar-mingkuring angkara,

Ukara kasebut migunakake purwakanthi ....

1. Guru swara

2. Guru sastra

3. Guru basa

4. Guru gatra

5. Ukara kang migunakake parikan yaiku ....

1. Ngasah arit nganti landhep.

Dadi murid, kudu sregep

2. Jenang sela, wader kalen sosondheran

Apuranta yen wonten lepat kawula.

3. Wiwawite lesmbadhonge.

Uwi dawa uwite, tales amba godhonge

4. Sapa jujur bakal mujur

5. Pawongan kang katone sepele, durung mesthi mangkono kasunyatane. Sapa ngerti bathok bolu isi madu. Saloka iki nduweni teges ....

1. Wong pinter kumudu kudu dijaluki piwulang

2. Wong bodho mung kanggo ganep-ganep yen ana kekurangane

3. Wong asor nanging sugih kapinteran

4. Wong asor nanging sugih bandha

5. Nyaron bumbung, nganti cengklungen anggonku nunggu tekamu.

Rumpakan iki kalebu wangsalan, batange ....

1. Gambang

2. Suling

3. Bumbung

4. Angklung

5. Yen mangan ora kena karo turu, mengko mundhak dadi uler. Sejatine ora mangkono, yen mangan karo turu bisa keselak. Pratelan iku kalebu gugon tuhon kang isi ....

1. Salugu

2. Wewaler

3. Pralambang

4. Pitutur sinandhi

5. Wara Sembadra lamun cinandra alise .... athi-athine .....lathine ......

Panyandra kang bener yaiku .....

1. Nanggal sepisan, ngudhup turi, manggis karengat

2. Njlirit, ngudhup mlathi, manggis karengat

3. Mbawang sabungkul, ngudhup turi, tumengeng tawang

4. Nanggal sepisan, ngandhan-andhan, ngudhup mlathi

5. Wara Srikandhi manawa cinandra pakulitane .... mripate .....eseme .....

Panyandra kang bener yaiku ....

1. Mblarak sempal, tumengeng tawang, sumringah

2. Ireng manis, ndamar kanginan, pait madu

3. Sumringah, ndamar kanginan, pait madu

4. Kuning, merak ati, manis

5. Mbah mangun mongkog atine. Putune sing gedhe dadi tentara. Putu sing nomer loro dadi dhokter. Msau esuk Mbah Mangun krungu kabar yen putune sing ragil ketampa dadi pilot. Kahanane Mbah Mangun iku bebasane .....

1. Karubuhan gunung

2. Ngubak-ubak banyu bening

3. Kakehan gludhug kurang udan

4. Kebanjiran segara madu

5. Bu Guru : “Para siswa sapa kang ngerti, Raden Ajeng Kartini iku lair tanggap pira?”

Siswa : ..................................

Wangsulane siswa kang bener .....

1. Setunggal likur April

2. Kalihdasa setunggal April

3. Selikur April

4. Sijilikur April

5. Ukara kang migunakake ngoko alus yaiku ....

1. Bapak lan Ibu wis rawuh

2. Bapak lan Ibu wis teka

3. Bapak kaliyan Ibu sampun rawuh

4. Bapak kalih ibu empun dugi

5. Ukara ing ing ngisor iki migunakake seselan –um, kejaba ......

1. Sakehing tumindake bocah iku ora ana kang bener

2. Bubar acara rapat, katon meja kursi isih jumpalitan

3. Bocah kae kok gumuyu dhewe

4. Wah bayeme wis gumobor

5. Ukara ing ngisor iki kang migunakake tembung camboran yaiku .....

1. Pak Sastra ngingu iwak lele ing blumbang

2. Ibu kondur saka pasar ngasta oleh-oleh mata kebo

3. Awakku krasa anget sawise ngombe wedang jae

4. Pak Jaya kagungan kebo bule cacahe loro.

5. Ukara ing ngisor iki migunakake tembung saroja, kajaba ......

1. Tindak tanduke Santi pancen apik tenan

2. Nganggoa tatakrama ing ngendi wae

3. Muga-muga ora ana godha rencana

4. Aku mangan randha royal entek papat

5. Ukara kang migunakake tembung khusus yaiku .....

1. Saben esuk aku mangkat sekolah numpak sepedha onthel

2. Yen arep nyabrang dalan gedhe kudu ngawasake kiwa tengen akeh kendharaan!

3. Akeh wit-witan kang padha rubuh kena angin puting beliung

4. Janganan ing warung iku pepak tenan

5. Gatekna ukara ngisor iki!

1. Dhik, jupukna garisan ana meja kamarku!

2. Mangga lenggah rumiyin Mbah!

3. Yen kowe sela, ayo ngrewangi resik-resik omah

4. Dhik, aja kok bedholi tanduran iku ya!

Ukara–ukjara ing ndhuwur kang kalebu ukara pangajak yaiku ....

1. (1), (2) c. (2), (3)

2. (1), (3) d. (3), (4)

3. Gatekna ukara ngisor iki!

1. Suwekan kertas ing jubin kuwi jupukana!

2. Yen kowe mumet ngombea obat dhisik!

3. Ngombea obat mumet mau-mau saiki wis mari

4. Mangana akeh kae awakmu tetep kuru

Kang kalebu ukara sambawa yaiku .....

1. (1), (2) c. (2), (3)

2. (1), (3) d. (3), (4)

Wacana 4

Amenangi jaman edan,

Ewuhaya ing pambudi,

Melu edan nora tahan,

Yen tan melu anglakoni,

Boya keduman melik,

Kaliren wekasanipun,

Dilalah karsa Allah,

Begja-begjane kang lali,

Luwih begja kang eling lawan waspada.

(Serat Kalatidha)

3. Amenangi jaman edan.

Amenangi tegese .....

1. Nyedhaki, marani

2. Ngedohi, nglungani

3. Nyingkiri, ngendhani

4. Meruhi, ngalami

5. Manut tembang ing ndhuwur, wong sing ngalami jaman edan bakal bingung utawa ewuh amarga ......

1. Arep melu ngedan ora tahan, nanging yen ora melu nglakoni ora keduman apa-apa

2. Yen melu ngedan boya keduman melik

3. Sing melu ngedan uripe bakal mulya

4. Sing ora tahan uripe bakal susah

5. Ana ing jaman edan kuwi, wong sing luwih beja yaiku wong sing eling lan waspada. Kang dikarepake eling yaiku ......

1. Eling marang jaman edan

2. Eling marang pimpinan

3. Eling marang Kang Maha Kuwasa

4. Eling marang jejibahan/tugas

5. Tembang Sinom Serat Kalatidha ing ndhuwur iku anggitane ....

1. Mangkunagara IV

2. R. Ng. Ranggawarsita

3. Pakubuwana IV

4. Yasadipura I

Wacana 5

Lamun sira anggeguru kaki,

Amiliha manungsa kang nyata,

Ingkang becik martabate,

Sarta kang wruh ing kukum,

Kang ngibadah lawan wirangi,

Sokur oleh wong tapa,

Ingkang wus amungkul,

Tan mikir pawehing lyan,

Iku pantes sira guronana kaki,

Sartane kawruhana.

(Serat Wulangreh, Sri PakubuwanaIV)

5. Nitik guru gatra, guru wilangan lan guru lagune tembang ing ndhuwur ....

1. Dhandhanggula

2. Sinom

3. Asmaradana

4. Mijil

5. Isi utawa surasane tembang ing ndhuwur yaiku .....

1. Tuntunan tata carane dadi guru

2. Tuntunan tata carane tapa/prihatin

3. Tuntunan kanggo wong sing arep golek guru/maguru

4. Tuntunan lan tatakramane ngajeni marang guru

5. Kang ngibadah lawan wirangi, Tembung wirangi tegese ....

1. Isin nglakoni ala

2. Seneng tumindak ala

3. Tumemen

4. Seneng prihatin

5. Ukara ing ngisor iki migunakake homonim

1. Simbah kagungan wayah gangsal

Wayah bengi kalong padha mabur

2. Lemper iki wadhahana lemper kuwi

3. Olehe sekolah nganti tutug

Tutuke lara sariawan

4. Klambine bathik mawa kembang-kembang

Aku nganggo klambi bathik saben dina Setu

5. Ukara ing ngisor iki kang kalebu homograf mapan ing ukara ....

1. Supaya aman nyelengi wae ing bank

Dadang iku putrane Bang Somad

2. Kula gadhah rasukan cemeng

Cemeng iku anak kucing

3. Dhandhanggula kalebet sekar macapat

Sekar mawar menika sae sanget

4. Wetengku krasa ngelih

Amir ngelih meja menyang ruang guru

Wacana 6

“Bubar upacara bendera, kowe diundang Pak Broto ana ruang kepala sekolah!” kandhane Antok minangka ketua kelas loro SMP Teladan marang aku.

Aku mung manthuk. Sabanjure, aku muter dalan nuju ruang kepala sekolah. Pikiranku kebak pitakonan, ana apa nganti kepala sekolah nimbali aku. Kamangka kepala SMP Teladan nggonku sinau iki wis kawentar wong kang disiplin, galak, lan ora wigah-wigih menehi ukuman marang guru utawa murid sing dianggep mbangkang prentahe.

5. Kang dadi paraga utama (tokoh sentral) ing pethikan cerkak kasebut yaiku ....

1. Pak Broto

2. Ketua kelas loro

3. Antok

4. Aku

5. Kedadean crita kasebut dumadi ing wanci ....

1. Esuk

2. Awan

3. Sore

4. Bengi

5. “Bubar upacara bendera, kowe diundang Pak Broto ana ruang kepala sekolah!”

Ukara kasebut yen didaekake basa krama alus .....

1. Bubar upacara bendere, sampeyan didhawuhi Pak Broto ing ruang Kepala sekolah

2. Bibar upacara bendera, jenengan dibeluk Pak Broto wonten ruang Kepala sekolah

3. Bibar upacara bendera, panjenengan dipunaturi Pak Broto wonten ing ruang kepala sekolah

4. Bibar upacara bendera, panjenengan dipuntimbali Pak Broto wonten ruang kepala sekolah

Wacana 7

Yogyanira kang para prajurit,

Lamun bisa sami anulada,

Duking nguni caritane,

Andelira Sang Prabu,

Sasrabahu ing Mahispati,

Aran Patih Suwanda,

Lelabuhanipun,

Kang ginelung tri prakara,

Guna kaya purun ingkang den antepi,

Nuhoni trah utama.

(Serat Tripama : Mangkunagara IV)

5. Ing Serat Tripama ana satriya telu kang pantes dituladha, yaiku .....

1. Arjunasasrabahu, Kumbakarna, Sukrasana

2. Patih Suwanda, Kumbakarna, Adipati Karna

3. Prabu Rama, Lesmana, Anoman

4. Sumantri, Anoman, Surya Putra

5. Manut isine Serat Tripama iku katujokake marang sapa?

1. Katujokake marang para mudha kang padha sinau ing madyaning pawiyatan/sekolah

2. Katujokake marang para sepuh kang pantes dadi tuladha utawa conto

3. Katujokake marang sapa wae kang gedhe labuh labete marang nusa lan bangsa

4. Katujokake marang para mudha kang duwe jiwa kaprawiran luwih-luwih kanggo prajurit

5. Manut tembang ing ndhuwur Prabu Harjuna Sasrabahu iku ratu ing ngendi?

1. Ngalengka

2. Mahispati

3. Awangga

4. Ngastina

5. Urutan sesorah ingkang leres inggih punika ....

1. Pamuji, wigatining atur, salam pambuka, pangarep-arep, panutup

2. Pamuji, salam pambuka, wigatining atur, pangarep-arep, panutup

3. Salam pambuka, wigatining atur, pamuji, pangarep-arep, panutup

4. Salam pambuka, pamuji, wigatining atur, pangarep-arep, panutup

5. Wasana kula sekapaken semanten, mbok bilih wonten klenta-klentuning atur, nyuwun agunging samodra pangaksami.

Perangan sesorah iki kalebu ....

1. Salam pambuka

2. Puji syukur

3. Pangarep-arep

4. Panutup

5. Sebutan liya pranatacara kaya ing ngisor iki, kajaba …..

1. Panata adicara

2. Panatawara

3. MC

4. Pamedhar sabda

5. “Mugi-mugi adicara ingkang sampun karantam saged lancar kalis ing sambekala”

Kalis ing sambekala, tegese ......

1. Ora ana alangan

2. Bisa becik

3. Bisa lancar lan nyenengake

4. Becik lan nyenengake

5. Urutan adicara rapat OSIS kanggo dhapuk Panitya Study tour iki endi sing bener?

1. Pambuka, Sapa aruh, Puji Syukur, Isi, Panutup

2. Pambuka, Tanggap wacana ketua Osis, ndhapuk panitya inti study tour, Usul-usul, Panutup

3. Pambuka, Waosan ayat Suci Alqur’an, Tanggap wacana Kepala Sekolah, Ndhapuk panitya, Tanggap Wacana Pembina Osis, Panutup

4. Pambuka, Tanggap Wacana Kepala Sekolah, Mancawarni, Rapat Inti, Panutup

5. Mangsa rendheng lemahe padha teles.

Manawa ditulis aksara Jawa ....

1. ?m=srend_lemaeteles\,

2. ?m=sxnD_Xmh[ateXs\,

3. ?m=srenD_lem[ateles\,

4. ?m=srenF_lemhaeteles\,

5. Tanggal 28 Oktober Sumpah Pemudha

Manawa katulis aksara Jawa ....

1. ?t=gl:28;[aokTbe/sumPh

pemud.

2. ?t=gl\;27:O[kTobe/sumph

pemud.

3. ?t=gl\:28:O[kTobe/sumPh

pemud.

4. ?t=gl\:29:U[kTobe/sumPh

pemud.

49. ?prk-aidwuhmr=pr

snÒ`isupy s}gepZji.

Unine aksara Jawa kasebut ....

1. Para Kyai dhawuh marang para santri supaya sregep ngaji.

2. Pak Kyahi dhawuh marang santrine supaya sregep ngaji.

3. Para Kyai paring dhawuh santri-santri supaya sregep ngaji.

4. Paara Kyai dhawuh para santrine supaya padha sregep ngaji.

1. Ibu : Coba sowana simbah menyang

Wonosari!

Teti : Wonten menapa Bu?

Ibu : Ngendikane Bapakmu, simbah kangen

Kowe!

Teti : O inggih, kula siram sakniki lajeng

tindak Wonosari

Ibu : Lha rak kleru olehmu matur, coba

Dibaleni sing bener!

Teti : ........

Ature Teti kang bener yaiku ....

1. O inggih, kula adus samenika lajeng dhateng Wonosari

2. O inggih, kula adus sakniki lajeng teng Wonosari

3. O inggih, kula siram samenika lajeng dhateng Wonosari

4. O inggih, kula pakpung saniki lajeng mlampah dhateng Wonosari

KUNCI JAWABAN

1. Jawab : A

Bahasan : Tembang Asmaradana ana 7 gatra,

ciri khususe gatra 3 ana 8 wanda tiba swara e

utawa o

2. Jawab : C

Bahasan : Tembung mati dasanamane : antaka, seda, gugur, lampus, tiwas, ngemasi, palastra

3. Jawab : C

Bahasan : -

4. Jawab : D

Bahasan : Rumpakan ing ndhuwur kalebu guritan jalaran ora kawengku ing aturan guru gatra, guru wilangan lan guru lagu.

5. Jawab : B

Bahasan : Guritan iku puisi bebas ora ana aturan kaya tembang macapat, bebas manut sing ngarang

6. Jawab : A

Bahasan : B = tegese susah, C= tegese awak, D = tegese gunung

7. Jawab : C

8. Jawab : C

9. Jawab : B

Bahasan : Anggitane Sri Mangkunagara IV kayata : Wedhatama, Tripama, Paliatma, lsp.

10. Jawab : D

Bahasan : Etungen jumlah suku katane baris pungkasan lan tibane swara vokal

11. Jawab : B

Bahasan : Purwakanthi guru sastra iku sing runtut sastrane utawa konsonane, baris siji akeh migunakake konsonan: ng, k, r

12. Jawab : A

Bahasan : Parikan utawa pantun iku rumpakan kang nduweni sampiran lan isi lan sing umum nduweni pola persajan ab, ab. B = wangsalan, C = cangkriman wancahan, D = purwakanthi guru swara

13. Jawab : C

Bahasan : A = Gong lumaku tinabuh, B = Timun wungkuk jaga imbuh, D = Asu belang kalung wang

14. Jawab : D

Bahasan : Wangsalan unen-unen memper cangkriman, nanging batangane ing ukara candhake kanthi disamarake. Tembung nyaron bumbung = cengklungen = angklung

15. Jawab : D

Bahasan : Gugon tuhon pitutur sinandhi, gugon tuhon kang isi nasehat nanging ora dikandhakake kanthi terus terang. Gugon tuhon salugu = gugon tuhon bocah sukerta contone: bocah kedhana-kedhini, gugon tuhon wewaler = isi larangan conto dolan menyang Parangtritis ora oleh nganggo sandhangan kang rupane ijo.

16. Jawab : A

Bahasan : Nyandra iku ngandhakake beciking perangane badan. Ngudhup mlathi = irunge, tumengeng tawang = idepe, mbawang sebungkul = mripate, ngandhan-andhan = rikmane/rambut

17. Jawab : B

18. Jawab : D

Bahasan: A = nampa kasusahan, B = gawe rusuh ing papan kang wis tentrem, C = akeh janjine ora ana buktine, D = nampa kabegjan kang gedhe

19. Jawab : C

Bahasan : selikur (krama ngoko)

20. Jawab : A

Bahasan : Ngoko alus basa campuran antarane ngoko lan krama inggil, sing dikramakake inggil kriya utawa kata kerja, kata benda, kata sifat kanggo/tumrap wong liya. A = ngoko alus, B = ngoko lugu, C = krama inggil, D = krama madya

21. Jawab : B

Bahasan : jumpalitan asale saka tembung ling jumpalit + panambang –an; A tumindake = -um + tindak +e; C gumuyu = -um +guyu; D gumobor = -um + bobor

22. Jawab : B

Bahasan : Tembung camboran iku tembung loro kang digandheng dadi siji dadi tembung kang anyar , tegese uga melu anyar. Mata kebo iku arane panganan

23. Jawab : D

Bahasan : Tembung saroja, tembung loro kang nduweni teges meh padha utawa padha digandheng dadi siji. Tindak = tanduk; tata = krama; godha = rencana. D randha royal kalebu tembung camboran

24. Jawab : A

Bahasan : Tembung khusus iku tembung kang cakupane luwih sempit. A= sepedha onthel tembung khusus; B = kendharaan tembung umum; C = wit-witan tembung umum; D = janganan tembung umum

25. Jawab : C

Bahasan : Titikane ukara pangajak nganggo tembung: ayo, mangga, suwawi

26. Jawab : D

Bahasan: Ukara sambawa iku ukara kang

nduweni teges: upama, senajan, mokal,

pangarep-arep. Titikane, predikate mawa

panambang –a, -ana, -na, -en lan biasane

predikate manggon ing ngarep

27. Jawab : D

28. Jawab : A

29. Jawab : C

30. Jawab : B

Bahasan : anggitane R. Ng. Ranggawarsita kayata: Serat Kalatidha, Jaka lodhang, Jitabsara, Paramayoga, Jitapsara, Lsp.

31. Jawab : A

Bahasan : Tembang sing cacahe gatra ana 10 mung tembang Dhandhanggula

32. Jawab : C

33. Jawab: A

34. Jawab : A

Bahasan : Homonim tembung kang padha tulisane, padha ucapane nanging beda tegese tuladha : wayah tegese putu lan wektu.

35. Jawab : B

Homograf tembung kang tulisane padha nanging ucapan lan tegese beda, bedane ana ing swara taling lan pepet tuladha cemeng : ireng lan anak kucing

36. Jawab : D

37. Jawab : A

38. Jawab D

39. Jawab : B

Bahasan: Patih Suwanda = Raden Sumantri, Adipati Karna = Surya Putra, Karna Basusena

40. Jawab : D

41. Jawab : B

Bahasan : Ratu Ngalengka Rahwana/Dasamuka, Ratu Awangga Adipati Karna, Ratu Mahispati Harjuna Sasrabahu, Ratu Ngastina Duryudana/Kurupati

42. Jawab : D

43. Jawab : D

Rio Astra

Blogger templates

Blogger news

Categories

Sabtu, 28 April 2018